Val motorrijder door slechtwegdek, spoorvorming of lasnaden: Op een provinciale weg Medemblik glijdt een motorrijder onderuit. De motor schuift door waardoor een auto de sloot in rijdt. De motorrijder vraagt de rechter om vast te stellen dat de weg gebrekkig was en de wegbeheerder (de provincie) aansprakelijk is voor de schade.
De motorrijder laat onderzoeken waarom hij weg gleed. De ingeschakelde deskundige wijst op de slechte staat van het asfalt, lasnaden in het wegdek, spoorvorming en een flauwe bocht in de weg. De rechtbank Noord-Holland beoordeelt in een recente uitspraak of deze mogelijke oorzaken van het wegglijden met de motor ook betekenen dat de weg gebrekkig is en de wegbeheerder aansprakelijk.
Val motorrijder door gebrekkige weg
De wegbeheerder is aansprakelijk als een ongeval ontstaat, omdat de weg niet voldoet aan de eisen die we daaraan mogen stellen. Welke eisen we mogen stellen aan een weg is afhankelijk van het gevaar dat de slechte staat van het wegdek veroorzaakt. Voor oneffenheden in de weg door spoorvorming en de stroefheid van het wegdek zijn bovendien richtlijnen waaraan getoetst kan worden:
‘Op grond van artikel 6:174 BW is de wegbeheerder aansprakelijk indien een weg niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen, daardoor gevaar voor personen of zaken oplevert en dat gevaar zich verwezenlijkt. Bij het antwoord op de vraag of de opstal voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen, komt het aan op de – naar objectieve maatstaven te beantwoorden – vraag of de opstal, gelet op het te verwachten gebruik of de bestemming daarvan, met het oog op voorkoming van gevaar voor personen en zaken deugdelijk is.’
Ongeval door noodweer
De politieagent die na het ongeval ter plaatse kwam verklaarde dat er sprake was van noodweer. De man spreekt over harde regen, zeer harde windstoten en hagel. De motorrijder verklaart dat er op het moment van het ongeval nog geen sprake was van noodweer. De extreme omstandigheden die de politieagent omschrijft, zouden zich pas na het ongeval hebben voorgedaan. De rechter laat de weersomstandigheden verder buiten beschouwing. Als de rechter had vastgesteld dat de weg gebrekkig was, had het weer waarschijnlijk wel een rol gespeeld bij de beoordeling van de eigen schuld.
Deskundigenrapport over oorzaak wegglijden motorrijder
De bewijslast dat de weg gebrekkig was, ligt bij de eiser van een schadeclaim. De motorrijder schakelt een deskundige in. Deze deskundige beoordeelt de situatie ter plaatse en oordeelt dat de oorzaak van het ongeval waarschijnlijk een combinatie was van een glad wegdek, een dwarse lasnaad, een rijspoor van 1,5 cm diep en een flauwe bocht naar rechts. De gevallen motorrijder baseert zijn vordering op dit rapport. De rechter beoordeelt daarom of deze factoren betekenen dat de weg gebrekkig was.
Slecht wegdek: Stroefheidsnormen wegoppervlak
We mogen niet verwachten dat het wegdek altijd 100% in orde is. Als een wegdek slijt, wordt het gladder. In richtlijnen is vastgesteld aan welke eis de stroefheid van het wegdek minimaal ,moet voldoen:
‘Dat het wegdek, zoals in het rapport wordt gesteld, niet meer in optimale/top conditie verkeerde, is niet bepalend voor de vraag of sprake is van een gebrekkige weg in de zin van artikel 6:174 BW. Het wegdek moet voldoen aan daarvoor geldende minimale normen. Aan die minimum normen moet dus worden getoetst. Partijen zijn het er over eens dat de minimale stroefheidsindex 0,440 bedroeg.’
De stroefheid/gladheid van het wegdek wordt ongeveer eens per twee jaar gemeten. De laatste meting vond ongeveer twee jaar voor het ongeval plaats. Op grond van de verschillen tussen de eerder uitgevoerde metingen wordt vastgesteld dat het asfalt op het moment van het ongeval voldeed aan de eisen die gelden voor stroefheid van het wegdek. De rechter concludeert daarom dat de weg niet dusdanig glad was dat dit een gebrek oplevert:
‘Verder volgt uit de door de Provincie overgelegde Richtlijnen handelwijze bij onvoldoende stroefheid of teveel spoorvorming (hierna: de Richtlijnen) dat indien de gemeten waarde zich (ten minste) tot 0,03 boven de norm bevindt, geen veiligheids- of onderhoudsmaatregelen genomen hoeven te worden. De meting vindt ongeveer één keer in de twee jaar plaats en de laatste meting van vóór het ongeval was in maart 2017. Toen werd een seizoensgecorrigeerde waarde van 0,571 gemeten, terwijl in 2015 nog sprake was van een waarde van 0,606, derhalve een afname van 0,035. Volgens de Provincie ligt het voor de hand dat de afname tussen 2017 en 2019 ook in die orde van grootte lag, waardoor ook in 2019 de minimale norm van 0,440 ruimschoots werd gehaald.’
Is de stroefheidsmeting betrouwbaar?
Het meten van de stroefheid zegt volgens de deskundige weinig over de plaats van het ongeval. De stroefheid is immers niet op de plaats van het ongeval gemeten. De rechter neemt desalniettemin aan dat de uitgevoerde stroefheidsmeting een objectief beeld geeft van de mate waarin de weg op de plaats van het ongeval voldoet aan de stroefheidseisen.
Ongeval door lasnaad in de weg
Scheuren in asfalt worden gerepareerd met bitumen lasnaden. Deze donkere naden in het wegdek zijn meestal goed zichtbaar. Veel weggebruikers, en ook bij de gevallen motorrijder, weten dat deze lasnaden glad kunnen zijn. De motorrijder verklaarde ook dat hij de lasnaden ontweek. Reparatie met lasnaden voorkomt dat een weggedeelte met een scheur opnieuw geasfalteerd moet worden. Weggebruikers moeten daarom rekening houden met de aanwezigheid van lasnaden in het wegdek. Lasnaden in het wegdek betekenen daarom niet dat een weg gebrekkig is:
‘Voor wat betreft de lasnaad geldt dat, zoals de Provincie ook heeft aangevoerd, het gaat om een gebruikelijke manier van het repareren van scheuren in het wegdek. Van de Provincie kan niet worden verlangd dat iedere scheur in het wegdek wordt gerepareerd door het aanbrengen van een nieuwe asfaltlaag: dat zou te kostbaar en ook onwerkbaar zijn. Wegdeelnemers dienen rekening te houden met bitumen lasnaden in het wegdek en [eiser] deed dat ook gelet op zijn verklaring dat hij in elk geval niet op de lasnaad in de lengterichting van de weg reed. Weliswaar kunnen lasnaden die overdwars lopen niet altijd worden vermeden, maar daarvoor geldt dat het contact tussen het wiel en de dwarsnaad zodanig kort is dat de kans dat hierdoor een ongeval ontstaat, zodanig gering is dat niet van een wegbeheerder kan worden verlangd dat hij scheuren op een andere manier herstelt. Dat geldt ook indien en voor zover de dwarsnaad iets boven het wegdek heeft uitgestoken, nog daargelaten dat uit het rapport niet blijkt in hoeverre dat het geval was.’
Ongeval door spoorvorming in het wegdek
Het spoor in de weg is 1,5 cm diep. Bij spoorvorming van 1,8 cm moet de wegbeheerder op grond van de geldende richtlijnen maatregelen nemen. In dit geval is de spoorvorming dus niet dusdanig dat de provincie de weg had moeten herstellen. De spoorvorming in de weg is in dit geval du geen gebrek:
‘Uit het rapport volgt tenslotte dat sprake was van spoorvorming van (op het diepste deel) 1,5 cm diep. Ook spoorvorming is een veel voorkomend fenomeen op de Nederlandse wegen waarmee bestuurders van motorvoertuigen rekening moeten houden. Uit de eerdergenoemde Richtlijnen volgt dat pas bij spoorvorming van 18 mm (dus 1,8 cm) handelen van de wegbeheerder geboden is. Bij 1,5 cm was er dus geen aanleiding voor de Provincie om herstelmaatregelen te nemen of om zelfs maar waarschuwingsborden te plaatsen. Ook voor spoorvorming geldt dat van de Provincie niet kan worden verlangd dat ieder spoor, hoe ondiep ook, onmiddellijk wordt verwijderd: dat zou te kostbaar en onwerkbaar zijn.‘
Ongeval door flauwe bocht
De ingeschakelde deskundige verwijst ook naar de (flauwe) bocht als mogelijke oorzaak van het vallen. De rechter overweegt daarom dat een flauwe bocht een weg niet gebrekkig maakt en dat bochten een onderdeel zijn van wegen. Ook de flauwe bocht maakt de weg daarom niet gebrekkig.
Gratis uw schade laten claimen
Een letselschade advocaat inschakelen na een verkeersongeval is meestal helemaal kosteloos. Neem contact op om vrijblijvend uw rechten en mogelijkheden te bespreken. Bel naar 0800 – 44 55 000, stuur een e-mail naar info@letselschadespecialist.nl of gebruik het onderstaande contactformulier.
Bron: www.rechtspraak.nl Rechtbank Noord-Holland 21 september 2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:8546